Op 14 juni 2018 onthulde het Smart City Institute (SCI) zijn tweede stand van zaken over de Smart Cities in België. De 589 Belgische gemeenten werden voor die gelegenheid bevraagd om hun perceptie van het fenomeen en hun strategieën en projecten op dat vlak beter te begrijpen. In 2017 peilde een eerste studie van het Instituut al naar de Smart City-dynamiek in onze Belgische gemeenten. Een tweede studie, gericht op het Waalse grondgebied, toonde in het eerste kwartaal van 2018 aan dat de Waalse steden momenteel al goed op weg zijn om intelligentere steden te worden. Maar hoe zit het vandaag in België, precies een jaar na het eerste nationale kwantitatieve onderzoek? Een korte samenvatting:
Hoewel de Belgische steden de Smart City voornamelijk associeerden met de technologische dimensie in de barometer 2017 (Bounazef et al., 2018), lijkt dit gegeven in de barometer 2018 genuanceerd te worden. Voldoende steun van het bestuur komt namelijk naar boven als een essentiële voorwaarde voor de invoering van de Smart City in onze Belgische gemeenten. Die gemeenten zien de Smart City immers als een hulpmiddel voor het bestuur, de digitalisering en het beheer. Bovendien beginnen ze te beseffen hoe belangrijk het is om de Smart City-doelstellingen te formaliseren in hun globale strategie. Om dat te doen, ontwikkelen ze concrete projecten die in lijn liggen met de doelstellingen en uitdagingen van hun grondgebied. De ontwikkeling van de Smart City-strategie wordt dus gebruikt om een leefbare en dynamische gemeente of stad te worden. Die waarde wordt bovendien uitgedragen om de creativiteit, innovatie en betrokkenheid van zowel burgers als bedrijven en universiteiten te versterken.
Smart cities België: geïntegreerd dynamisch ecosysteem
De uitbouw van smart cities in België is niet meer beperkt tot Top-down initiatieven alleen: de overheden moedigen immers verschillende Bottom-up initiatieven aan om te komen tot een sterker, meer geïntegreerd en dynamisch ecosysteem. Dat betekent concreet dat ook agentschappen en overheidsdiensten, intercommunales en consultants worden aangetrokken. Toch spelen, net als in de resultaten van 2017, de intra-gemeentelijke spelers nog een belangrijke rol in het beheer en de opvolging van de Smart City-projecten. In het kader van een continue verbetering, zien we de opkomst van een flexibel en proactief leiderschap om zo de transversale samenwerking tussen de verschillende spelers te versterken. Hoewel de Belgische gemeenten hun eerste stappen hebben gezet in het Smart City-proces, blijft de concrete implementatie nog steeds een uitdaging van formaat.
Zo wijzen de gemeenten op een gebrek aan competenties en middelen voor een optimaal beheer van de Smart City-dynamiek. Toch moedigen ze hun gemeentelijke spelers aan om zich te blijven bijscholen en zich bewust te zijn van de uitdagingen van een intelligenter en duurzamer grondgebied. Sommige Belgische gemeenten willen hun acties versterken via de ontwikkeling van nieuwe projecten en een gemeenschappelijke visie op de Smart City, terwijl anderen van zichzelf vinden dat ze al halverwege zijn in de implementatie van een Smart City. En de inspanningen worden beloond: sommige gemeenten geven aan dat ze reeds een impact en een aantal voordelen ondervinden van de invoering van hun Smart City-dynamiek. De gemeenten kiezen dus resoluut voor verbetering en digitalisering en willen tegelijkertijd dichter bij hun burgers staan.
Lees hier het volledige rapport.
Anke Geelen